بازارهای مالی زیر ذره‌بین
بازار مالی چیست و انواع بازار مالی کدام است؟ بازارهای مالی یکی از مهم ترین بخش‌های اقتصادی هرکشور هستند که وظیفه اصلی تامین مالی بنگاه‌های بزرگ را به عهده دارند. همچنین به تازگی شاهد شکل گیری بازارهای جدید مالی مانند بازار رمز ارزها هستیم. در آموزش فوق به معرفی بازارهای مالی و کارکرد آن می‌پردازیم.
تعریف بازار مالی
بازار مالی یا Financial Market هر بازاری است که در آن معامله دارایی‌ها صورت میگیرد. به عنوان مثال بازار سهام که درآن سهام شرکت‌های مختلف داد و ستد می‌شود، یکی از انواع بازار مالی است. بازارهای مالی برای هر اقتصاد رو به رشد یک ابزار حیاتی برای عملکرد مناسب اقتصادی و تامین مالی بنگاه‌ها محسوب می‌شود.
اهمیت بازارهای مالی به قدری است که در بحران اقتصادی سال 2008 آمریکا همراه با رکود و سقوط سنگین بازارهای مالی، شاهد ایجاد مشکلات اساسی برای کشور آمریکا و اقتصاد جهانی بودیم.
وظیفه بازار مالی
وظیفه اصلی این بازار، تخصیص بهینه منابع مالی برای بنگاه‌ها و کسب و کارهای اقتصادی است. درواقع این بازارها تجارت و کسب و کار را برای خریداران، فروشندگان، تولید کنندگان و تامین کنندگان را تسریع و تسهیل خواهد کرد.
این بازارها از ابزارهای متعددی برای خرید و فروش تشکیل شده‌اند که بازار سهام فقط یکی از آن‌ها است. بازارهای دیگری مثل فارکس، اوراق مشتقه، کالاها و… از انواع دیگر آن هستند.
مهم ترین خصوصیت بازارهای مالی، شفافیت بالای اطلاعاتی و معاملاتی است که آن را از بازارهای دیگر جدا می‌کند.
انواع بازار مالی
در زیر انواع مختلف بازار های مالی را بررسی خواهیم کرد:
بازار سهام (Stock Market)
فراگیرترین بازار مالی، بازار سهام است. در بازار سهام به خرید و فروش سهام شرکت‌های پذیرفته شده در بورس توسط معامله‌گران و شرکت‌های سرمایه‌گذاری پرداخته می‌شود. همچنین از این بازار برای تامین سرمایه شرکت‌ها از طریق عرضه اولیه بخشی از سهام خودشان نیز استفاده می‌شود. بعد از عرضه اولیه سهام شرکت‌ها در بازاری که به نام بازار ثانویه شناخته می‌شود معامله شده و بین خریداران و فروشندگان دست به دست می‌شود.
معاملات بازار سهام در بازارهای تعیین شده‌ای انجام میگیرد که معروف ترین آن ها بورس و فرابورس هستند.
بازار سهام هر کشور از آن جهت حائز اهمیت است که معمولا سهام بزرگترین شرکت‌های هر اقتصاد در آن معامله شده و صورت‌های مالی و فاکتورهای بنیادی و عملکردی شرکت‌ها تحت قوانین بازار سهام منتشر می‌شود. این انتشار صورت های مالی در پیش بینی وضعیت کلی اقتصادی کشورها نیز تاثیرگذار است.
بازار اوراق قرضه (Bond Market)
اوراق قرضه اوراقی هستند که سرمایه‌گذاران آن‌ها را خریده و بعد از مدت معین با بهره ای که از پیش تعیین شده پول خود را دریافت می‌کنند.
اوراق قرضه را می‌توان به نوعی یک مدل از وام دانست. که وام گیرنده اصل پول به اضافه بهره آن را در زمان مشخص پرداخت می‌کند. اصلی ترین نهادهایی که اوراق قرضه را منتشرکرده و از طریق آن ها به تامین مالی برای اجرای طرح‌ها و اهداف خود می‌پردازند، شهرداری‌ها، دولت‌ها و دیگر ارگان‌های دولتی می‌باشند.
بازارهای پولی
بازار پول چیست؟ در بازارهای پولی کالاهایی با نقدشوندگی بالا و سر رسیدهای کوتاه (معمولا کمتر از 1 سال) معامله می‌شوند. به دلیل نقدشوندگی بالا، امنیت سرمایه گذاری در این بازارها بسیار بالا بوده و به تناسب از بازدهی کمتری برخوردار هستند. عموم معاملات در بازار پولی بین نهادها و معامله گران با حجم کلان است.
بازار تبادل ارزهای خارجی (Foreign exchange)
بازار فارکس یکی از معروف ترین بازارهای مالی است که در آن مشارکت کنندگان به خرید و فروش و معامله‌گری روی جفت ارزها می‌پردازند. منظور از جفت ارز، نسبت دو ارز به همدیگر است. به عنوان مثال جفت ارز EURUSD بیانگر نسبت ارزش یورو به دلار است. معامله‌گران در بازار فارکس روی بالا و پایین رفتن این نسبت (نوسان دلار نسبت به یورو) اقدام به معامله می‌کنند.
به دلیل فراگیری جهانی این بازار، یکی از نقدشونده ترین و بزرگترین بازارهای مالی است که حجم معاملات روزانه آن تا 500 میلیارد دلار نیز می‌باشد.
بازار کالاها (Commodities Market)
بازار کالاها یا درکشور خودمان بورس کالا، بازاری است که تولید کنندگان مواد اولیه و کالا، محصولات خود را به متقاضیان می‌فروشند. انواع کالاها از کشاورزی و صنعتی تا نفت و گاز در این بازارها مبادله می‌شوند.
بازار مستقیم
بازار مستقیم، یک بازار غیر متمرکز بوده به گونه‌ای که هیچ مکان فیزیکی نداشته و دارایی‌های کوچک در آن مبادله می‌شوند.
در این بازار، فعالان اوراق بهادار را مستقیما و بدون حضور کارگزاران معامله می‌کنند. در برخی مراجع این نوع بازار هارا با نام فرابورس نیز ترجمه کرده‌اند. بازاری که شرکت‌های کوچک‌تر با ریسک مالی بیشتر حضور داشته و معامله کنندگان بدون نیاز به کارگزاران اقدام به خرید و فروش می‌کنند.
بازار رمزارزها
در طی چند سال گذشته شاهد ظهور و گسترش بازار جدیدی به نام بازار ارزهای دیجیتال بوده‌ایم. این بازار که از دارایی‌های دیجیتال غیرمتمرکز تشکیل شده و بر فناوری بلاک چین سوار است، هدف اصلی خود را راحت کردن مبادلات و زندگی روزمره و حرکت به سمت نوآوری‌هایی مانند متاورس قرارداده است.
بازارهای مالی بر‌اساس زمان واگذاری
بازار آتی (Future Market)
بازار آتی کالا بازاری است که در آن طبق قرارداد، فروشنده و خریدار یک کالا متعهد می‌شوند در سررسید معین (در آینده)، مقدار مشخصی از آن کالا را با استانداردهای از قبل تعیین‌شده و با قیمت توافق‌شده معامله کنند. به بیان دیگر تمامی توافق‌ها در زمان حال، اما معامله در زمان آینده صورت میگیرد.
بازار نقدی (Spot Market)
بازاری که برای انجام فوری معاملات شامل خرید و فروش کالاها و اوراق بهادر ایجاد شده است، بازار نقدی گفته می‌شود. در بازار نقدی، مبادله کالاها و پول بین فروشنده و خریدار در زمان حال صورت میگیرد، چنان‌که این امر در مقابل بازار آتی قرار دارد که در آن چنین مبادلاتی در تاریخ مشخصی در آینده رخ می‌دهد. بازار نقدی همچنین به‌عنوان بازار نقطه‌ای شناخته می‌شود، زیرا معاملات “در یک نقطه از زمان” انجام می‌شود.
بازارهای مالی بر اساس حق مالی
بازار بدهی (Debt Market)
بازاری که در آن ابزارهایی مانند اوراق قرضه دولتی، اسناد خزانه دولتی و اوراق مشارکت معامله می‌شود، بازار بدهی می‌گویند. اوراق بدهی خود انواع مختلفی مانند شرکتی، دولتی و بعضا شهری دارند که باتوجه به ماهیت صادر کننده گواهی ها تقسیم بندی می شوند.
بازار سهام (Stock Market)
به بازاری که در آن سهام از طریق بازارهای منسجم و قانون‌مند مانند بورس؛ توزیع و مبادله می‌شود، بازار سهام یا به اصطلاح بازار بورس گفته می‌شود. بازار سهام که خود زیر مجموعه بازار سرمایه نیز محسوب می شود یکی از بزرگترین بازارهای مالی است که سهام شرکت های کوچک و بزرگ پذیرفته شده در بورس مطابق با قوانین و مقررات آ« مورد معامله قرار می گیرد. بازار سهام خود متشکل از گروه ها و صنایع مختلف اقصتادی، معدنی و تولیدی است که دربرگیرنده چرخه اقتصادی یک کشور است.
سخن پایانی
در مقاله فوق به معرفی و تعریف بازار مالی پرداختیم و انواع آن را به صورت کامل بررسی کردیم. هم چنین انواع بازار سرمایه که یکی از مهم ترین عناصر هر اقتصاد است را توضیح داده و کمک کردیم تا درک بازار مالی و مهم‌ترین کارکردهای آن برای شما راحت تر شود.
ارسال دیدگاه
پست های مرتبط
19 آبان 1403
طلا امن ترین پناهگاه سرمایه گذاری
چرا طلا همچنان امن ترین پناهگاه سرمایه‌گذاری است؟ طلا از گذشته‌های دور تا به امروز…
8 آبان 1403
چشم‌انداز بازار جهانی انرژی تا سال 2030
چشم‌انداز بازار جهانی انرژی تا سال 2030 بازار انرژی جهانی با چالش‌ها و تغییرات زیادی…
7 آبان 1403
تاثیر قراردادهای اوپک روی قیمت نفت
تاثیر قراردادهای اوپک روی قیمت نفت قراردادهای اوپک (سازمان کشورهای صادرکننده نفت) نقش مهمی در…
7 آبان 1403
آینده بازار نفت در تقاطع اقلیم و سیاست
آینده بازار نفت در تقاطع اقلیم و سیاست بازار نفت یکی از مهم‌ترین و پیچیده‌ترین…
