اهرم یا لوریج؛ شمشیری دو لبه

اهرم یکی از جذاب‌ترین و جالب‌ترین ویژگی‌هایی است که بسیاری را به سمت بازارهای مالی جذب کرده است. شما به واسطه اهرم می‌توانید بازدهی بیشتر از توان مالی خود داشته باشید، بدون این که بخواهید برای این سود اضافی بهره‌ای پرداخت کنید. این اهرم معاملاتی به‌اندازه‌ای جذاب است که هر سرمایه‌گذاری را به سمت خودش می‌کشد. به طور کلی هرجایی که پول بدون بهره وجود داشته باشد، پای سرمایه‌گذاران واقعی به آن موقعیت باز می‌شود.

اهرم چیست؟

اهرم یک مفهوم قدیمی در اقتصاد محسوب می‌شود. به طور کلی اهرم معاملاتی چیزی شبیه به وام‌های بانکی است. فرض کنید شما برای خرید یک‌خانه به 500 میلیون تومان پول احتیاج دارید؛ اما پولی که به عنوان پس‌انداز در اختیار دارید، چیزی حدود 50 میلیون تومان است.

بانکی به شما این فرصت را می‌دهد به اندازه ده برابر اعتبار شما کمک هزینه بدهد؛ یعنی بانک به شما مابقی هزینه لازم جهت خرید خانه را می‌دهد و شما با ۵۰ میلیون تومان پول صاحب یک خانه ۵۰۰ میلیونی شده‌اید. این همان روندی است که در اهرم داریم. با این تفاوت که بانک‌ها به ازای پرداخت این وام بهره دریافت می‌کنند؛ اما در اهرم شما فقط پول واقعی را بر می‌گردانید و هیچ بهره‌ای در کار نیست.

دلیل ارائه اهرم توسط بروکرها چیست؟

به طور کلی می‌توان گفت که اهرم در بازارهای مالی برای جلوگیری از رکود در بازار ایجاد شده است. در واقع با ارائه اهرم سهامداران می‌توانند به طمع سود بیشتر اقدام به خرید و فروش کنند. برای ارائه دهنده اهرم مهم نیست که خریدار چگونه سود می‌کند. مهم این است که این اهرم می‌تواند پول خریدار را در جریان بازار قرار دهد. به‌نوعی اهرم یک نوع ابزار برای بروکرها محسوب می‌شود تا سرمایه معامله کننده را جذب و به چرخه بازار بکشاند.

هرچه این اهرم بزرگ‌تر باشد، قدرت چسبندگی آن بیشتر است و می‌تواند سرمایه‌های بزرگ‌تری را به سمت خود جذب کند. یکی از دلایلی که اهرم بی‌بهره و بدون سود است دقیقاً همین موضوع است که بروکرها دوست دارند تعداد دفعات استفاده شما از اهرم بیشتر باشد. از این رو بروکرها از این سود خود می‌گذرند تا شما تعداد بالاتری معامله کنید. تعداد معامله بالا یعنی سود بیشتر برای بروکرها.

خب وقتی به درستی نگاه می‌کنیم اهرم بسیار جذاب است. شما با ۱۰۰۰ دلار می‌توانید بیشتر سود کنید یا با ۱۰۰ هزار دلار؟ اما وقتی سرمایه شما تنها هزار دلار است چه کار می‌خواهید بکنید؟

این جاست که بروکر ها با اهرم وارد بازی می‌شوند. آن‌ها با ارائه نسبت‌های مختلف ۱:۱۰، ۱:۱۰۰ و … سعی می‌کنند شما را جذب خود کنند؛ بنابراین شما با انتخاب نسبت ۱:۱۰۰ می‌توانید با سرمایه ۱۰۰ هزار دلاری در بازار فعالیت داشته باشید.

از این جذاب‌تر و شیرین‌تر آیا می‌شود؟ بله. زمانی که بدانید این اهرم در فارکس بدون بهره است و شما برای استفاده از این امکان هیچ سودی به بروکر پرداخت نمی‌کنید داستان شیرین‌تر می‌شود. اما هنوز داستان تمام نشده است. موارد دیگری نیز از اهرم در فارکس وجود دارد که هنوز نمی‌دانید.

عملکرد اهرم در فارکس

اگر میخواهید بدانید نحوه استفاده از اهرم در فارکس چگونه است، شما فرض کنید که در حساب خود هزار دلار دارید. حال شما با این هزار دلار و با استفاده از اهرم ۱:۱۰۰ اقدام به خرید یک جفت ارز می‌کنید. این جفت ارز تنها به اندازه ۲۰۰ پیپ در لات عادی و استاندارد افزایش قیمت پیدا می‌کند یعنی برای یک حساب ۱۰۰ هزار دلاری چیزی حدود ۲۰۰۰ دلار سودآوری دارد!

بنابراین شما با سرمایه هزار دلاری خود سودی ۲ هزار دلاری داشته‌اید و سرمایه خودتان را به ۳ هزار دلار رسانده‌اید و نکته جالب این است که شما ۹۹ هزار دلاری را که قرض گرفته بودید را پس دادید. پس هم شما در این بازی برنده‌شده‌اید و هم بروکر. شما سود بیشتری با پول کم خود برده‌اید و بروکر از این معامله شما سود برده است.

شاید برای شما این سؤال پیش بیاید که آیا ممکن است بروکر پول خود را از دست بدهد؟ یعنی به این صورت که شما در سرمایه‌گذاری، ۹۹ هزار دلار را که از بروکر به عنوان اهرم قرض گرفته‌اید از دست بدهید. فرض کنید بازار خلاف جهت چیزی که شما انتظار داشتید پیش رفته است؛ بنابراین اصولاً باید سرمایه شما و آن اهرم که قرض گرفته‌اید کم و کم‌تر شود.

معامله زیان ده تا زمانی باز است که سرمایه شما در حال کاهش است ولی وقتی سرمایه شما صفر شود، بروکر اجازه نمی‌دهد که دلاری از اهرم کم شود و معامله را می‌بندد.

اما بروکر به خاطر این که به شما این اعتبار و اهرم در فارکس را داده است حق دارد در زمانی که متوجه می‌شود اهرم در فارکس در خطر کاهش یا از دست رفتن قرار دارد، معامله شما را ببندد؛ یعنی این معامله زیان ده تا زمانی باز است که سرمایه شما در حال کاهش است ولی وقتی سرمایه شما صفر شود، بروکر اجازه نمی‌دهد که دلاری از اهرم در فارکس کم شود. از این رو معامله را می‌بندد.

این رفتار امنیتی در قبال اهرم در فارکس بسیار به نفع معامله‌گر نیز می‌باشد؛ زیرا اگر این پول برای خودتان بود، شما ممکن بود ۱۰۰ هزار دلار از دست بدهید. پس از دست دادن آن می‌توانست ریسک بازار را افزایش دهد. همین‌که بروکر سریعاً قبل از ضرر بیشتر معامله شما را می‌بینند خود بسیار می‌تواند در ادامه حیات اقتصادی شما اهمیت داشته باشد.

نکاتی که باید راجع به اهرم بدانید

یکی از مهم‌ترین نکاتی که باید در مورد اهرم در فارکس بدانید این است که هیچ محدودیتی در مورد اهرم در فارکس وجود ندارد؛ یعنی این که شما حداکثر از چه اهرم در فارکس استفاده کنید بستگی به بروکر شما دارد. اصولاً بروکرهای معتبر اهرم در فارکس های معتبر و معقولی را نیز ارائه می‌دهند اما بروکرهایی وجود دارد که اهرم‌هایی با قدرت‌های ۱:۳۰۰۰ هم ارائه می‌دهند!

اگر شما در معاملات خودتان از اهرم در فارکس استفاده نکنید، برای شما علامت ۱:۱ استفاده می‌شود. به این معنی که شما از اهرم در فارکس استفاده نمی‌کنید و تمام سرمایه موجود در بازار از سمت شما متعلق به خودتان است. در این حالت بروکر هیچ دخالتی در معاملات زیان ده شما ندارد و ممکن است روزی سرمایه شما صفر شود!

شاید سؤالی برای شما ایجاد شود که اگر بعد از دریافت اهرم در فارکس اقدام به معامله نکنیم و بخواهیم این سرمایه را به‌صورت بلوکه نگه‌داریم چه اتفاقی می‌افتد. در واقع اتفاق چندان خاصی رخ نمی‌دهد؛ زیرا ازنظر زمانی معمولاً بروکرها محدودیتی برای مشتریان خود در نظر نمی‌گیرند؛ اما به‌صورت کلی می‌توان گفت چون شما وثیقه‌ای در جهت دریافت این اهرم در فارکس پرداخت کرده‌اید بهتر است برای آن وثیقه‌ام که شده باشد معامله‌ای سودآور انجام دهید.

البته دقت داشته باشید که بروکرها معمولاً در دادن این لوریج‌ها به مشتریان خود انتخابی عمل می‌کنند. هرکدام از آن‌ها فاکتورهای خاصی برای ارائه لوریج در فارکس دارند. اصولاً مهم‌ترین فاکتور آن‌ها این موضوع خواهد بود که هرچه تعداد معاملات موفقیت آمیز و سودآور شما بیشتر باشد شما مستحق دریافت اعتبار بیشتری هستید وبرعکس اگر روزی خود بروکر معامله شما را ببندد صد درصد لوریج در بعدی که دریافت می‌کند بسیار کمتر از چیزی است که فکرش را خواهید کرد!

مارجین چیست؟

درست است که اهرم در فارکس بدون بهره می‌باشد اما این وام بدون بهره باید تضمینی نیز داشته باشد. مارجین یا همان وثیقه تضمینی است که خود بروکر برای خودش ایجاد می‌کند و به این صورت است که چند درصد از سرمایه کلی که دریافت شده است در کارگزاری بلوکه می‌شود و شما نمی‌توانید از آن در معاملات خود استفاده کنید. به بیان بهتر شما به ازای دریافت لوریج در فارکس درصد خاصی از سرمایه را باید نزد بروکر بگذارید تا اجازه باز کردن معامله‌ای را داشته باشید.

جالب است بدانید که شما بدون دریافت اهرم در فارکس، صد در صد سرمایه خود را به عنوان مارجین در اختیار بروکر می‌گذارید تا اجازه باز شدن معامله و سودآوری داشته باشید. هرچه نسبت لوریج در فارکس بالاتر برود، درصد مارجین شده نیز کاهش پیدا می‌کند. به طور مثال در نسبت ۱ به دو ۵۰ درصد سرمایه به مارجین تبدیل می‌شود. در نسبت ۱ به ۵، بیست درصد، در نسبت ۱ به ده حدود ۱۰ درصد و …

این روند نشان می‌دهد که هرچه اهرم در فارکس بزرگ‌تر باشد، درصد کمتری از سرمایه شما به عنوان مارجین برداشته می‌شود؛ بنابراین با اهرم بزرگ‌تر شما امکان معامله با درصد بیشتری از سرمایه خود را خواهید داشت.

آیا استفاده از اهرم الزامیست؟

یکی از پرسش‌هایی که معمولاً در این زمینه پرسیده می‌شود این است که چرا باید از اهرم استفاده کنیم. در واقع اجباری برای شما در استفاده از آن‌ها وجود ندارد؛ اما بعضی قوانین دیگر شما را قانع به استفاده از آنان می‌کند. در واقع شما با کمترین هزینه مانند ۱۰ دلار یا ۱۰۰ دلار وقتی وارد بازار فارکس می‌شوید، عملاً تنها در لات‌های بسیار کوچک حق معامله دارید. در این لات‌ها چند صد پیپ نمی‌تواند حتی به اندازه یک دلار به شما سود برساند. به جز این شما به واسطه سرمایه کم خود حق معامله در برخی از سهام‌ها و جفت ارزها را نمی‌توانید داشته باشید.

دلیل این امر این است که کوچک‌ترین لات آن‌ها از میزان سرمایه شما بیشتر است. پس شما ناچار به استفاده از لوریج در فارکس خواهید بود. از طرف دیگر شما با استفاده از لوریج در فارکس می‌توانید روی سهم‌های مختلف سرمایه‌گذاری داشته باشید که این موضوع نیز می‌تواند بسیار مفید باشد؛ زیرا درصد ریسک شما مقدار زیادی کاهش پیدا می‌کند.

معایب اهرم

هرچه قدر که احتمال افزایش سود شما بیشتر شود همان‌قدر هم احتمال ضرر شما بیشتر می‌شود؛ یعنی شما با ۱۰ دلار اگر معامله کنید و ده درصد ضرر داشته باشید، شما تنها یک دلار از دست داده‌اید. حال سوال این است که شما اگر با اهرم ۱:۱۰۰ و با هزار دلار سرمایه، یک لات وارد معامله شوید، چند دلار از دست می‌دهید؟

بله درست است اصلاً بروکر اجازه نمی‌دهد ضرر شما به ده درصد برسد زیرا ده درصد می‌شود ۱۰ هزار دلار و کل میزان سرمایه شما هزار دلار است؛ یعنی شما در اهرم ۱:۱۰۰ با سرمایه اولیه هزار دلار نباید بیشتر از یک درصد ضرر داشته باشید؛ یعنی یک درصد ضرر می‌تواند تمام سرمایه شما را صفر کند. این یعنی هرچه لوریج در فارکس بزرگ‌تر باشد، معامله پر ریسک تر می‌شود؛ بنابراین در استفاده از اهرم در فارکس دقت بسیاری داشته باشید.

عیب دیگر و مهم اهرم در فارکس، اعتماد به نفس کاذب آن است. وقتی شما می‌بینید که سرمایه‌ای بزرگ در اختیار دارید ناخودآگاه دوست دارید سریع‌تر وارد معامله شوید و تعداد معاملات خود را افزایش دهید. در حالی که شاید وقت درستی برای انجام معاملات نباشد.

این موضوع باعث می‌شود که شما سریعاً وارد ضرر شوید و به نوعی سرمایه خودتان را هم از دست بدهید. در واقع می‌توان گفت که اهرم در فارکس بیشتر روی روان و ذهن فرد تأثیر می‌گذارد و او را بسیار هیجانی می‌کند. این هیجان بدترین اتفاق ممکن برای یک معامله‌گر محسوب می‌شود.

شمشیر دو لبه

اهرم با وجود این که می توانند سودآوری خوبی برای شما و البته بروکرها داشته باشند اما استفاده از آن ها بسیار پر ریسک است. همانطور که در بالاتر بیان شد شما با استفاده از یک اهرم ساده و نه چندان بزرگ ۱:۱۰۰ درصد ریسک پذیری خودتان را به یک درصد کاهش می دهید. به عبارت ساده تر یک درصد ضرر کافی است تا بروکر تصمیم بگیرد معامله شما را ببندد و عملا سرمایه شما از بین برود! از این رو در استفاده از اهرم ها و نوع بازار انتخابی بسیار حساس باشید. سعی کنید در بازارهای پرنوسان وارد نشوید. این بازارها و سهام ها می تواند به سادگی با استفاده از یک حرکت بر خلاف جهت یا یک اصلاح ساده تمام سرمایه شما را از بین ببرد و این اتفاقی نیست که کسی دوست داشته باشد.

سخن پایانی

به طور کلی ما در این مقاله سعی کردیم اهرم (Leverage) را از زوایای مختلف مورد بررسی قرار دهیم. یادتان نرود در کنار سود خیلی خوبی که این ابزار می‌تواند برای ما داشته باشد، ریسک معاملات ما را نیز می‌تواند به شدت بالا ببرد. در واقع اگر می‌خواهید با اهرم یک شبه پولدار شوید، خودتان را برای یک شبه از دست دادن سرمایه خود نیز آماده کنید.

یادتان نرود یک درصد ضرر در اهرم 1 به صد، برابر با کل دارایی شماست. در این موقعیت بروکر سریع معامله شما را بسته و پول خود را برمی دارد و شما می‌مانید و عدد صفر مقابل دارایی خودتان. پس بدون دانش وارد این بازار نشوید و بدون تجربه از این ابزار استفاده نکنید.

همچنین شما می‌توانید برای بهره بردن از پیشنهادات اسمارت مانی برای معامله در کانال اختصاصی منتور آنلاین عضو شوید. برای عضویت در این کانال ابتدا از طریق لینک زیر در ربات باشگاه مشتریان عضو شده و سپس از منوی کانال پریمیموم، گزینه منتور آنلاین را انتخاب کنید.