سرمایه گذاری چیست؟
در علم اقتصاد، سرمایه گذاری به معنای تخصیص منابع مالی به یک یا چند دارایی مختلف، به امید به دست آوردن منابع با ارزشتر در آینده است. شما میتوانید منابع مالی خود را در داراییهایی نظیر سهام شرکتها، اوراق درآمد ثابت، مسکن، زمین، طلا، خودرو، ارزهای خارجی و … سرمایهگذاری کنید. در این صورت اگر قیمت آن داراییها افزایش یابد، سرمایه شما نیز به همان نسبت بیشتر خواهد شد. البته بایستی توجه داشت، از آنجایی که سرمایهگذاری با هدف کسب سود بیشتر در آینده انجام میشود، همیشه با سطح خاصی از ریسک همراه است. به بیان دیگر این احتمال وجود دارد که با انجام یک سرمایهگذاری نادرست، نهتنها هیچ درآمدی برای سرمایهگذار به دست نیاید، بلکه ارزش سرمایه او نیز دچار کاهش شود. لذا اگر تمایل دارید به سرمایهگذاری در بازارهای مختلف بپردازید، بهتر است ابتدا با قواعد و ویژگیهای هر یک آشنا شوید. در ادامه توضیحاتی در خصوص هر یک از روش های سرمایه گذاری رایج در ایران ارائه شده است.
وارن بافت
CEO of Berkshire Hathawayپیتر لینچ
Former CEO of Fidelity Magellanجان بوگل
Former CEO of Vanguard GroupSmartMoney
سرمایه گذاری یا پس انداز؟
چرا باید سرمایه گذاری کنیم؟
همه ما به طور پیوسته در حال تلاش و کوشش هستیم تا بتوانیم به اهدافی که در نظر داریم دست یافته و رفاه بیشتری برای خود و عزیزانمان فراهم کنیم. مثلا ممکن است در پی خرید خانه یا ماشین باشیم. یا بخواهیم برای آینده تحصیلی و شغلی فرزندانمان، مبالغی را به انواع روش های مختلف سرمایه گذاری کنیم. یا قصد خرید لوازم خانگی بهتری را داشته باشیم یا حتی شاید بخواهیم خانه بزرگتر و مدرن تری را بخریم؟ برای دستیابی به این اهداف کوچک و بزرگ، مسلما نخستین و مهمترین گام داشتن یک منبع درآمدی مناسب است که بتواند سرمایه مورد نیاز را برای ما ایجاد کند. اما آیا همین امر کافی است؟ آیا میتوان بدون داشتن یک برنامه درست و هدفمند، به اهداف مالی خود در آینده رسید؟ با وجود اینکه میدانیم هر ساله بخش عمده ای از منابع درآمدی ما به جهت تورم بی ارزش می شود، آیا باز هم میتوانیم اهداف مالی خود را رصد کرده و نتایج آن را ببینیم؟ چگونه میتوانیم برای درآمدهای خود برنامه ریزی کنیم؟
به طور کلی به دو روش میتوان برای بخش مازاد درآمدهای خود برنامهریزی کرد که عبارتند از «پس انداز» و «سرمایه گذاری»، در ادامه با هر یک از این موارد بیشتر آشنا میشویم.
پس انداز چیست؟
پس انداز به پولی که پس از کسر هزینههای مصرفی از درآمد هر فرد یا خانواده باقی میماند، گفته میشود. توجه داشته باشید که معمولا پس انداز به شکل وجه نقد نگهداری میشود. از این رو بازدهی چندانی برای شخص ایجاد نخواهد کرد! مسلما این روش در کشور ایران که تورم بالایی دارد، منطقی به نظر نمیرسد. برای درک بهتر این جمله، تصور کنید که در سال ۱۳۷۵، ۱۰ میلیون تومان سرمایه در اختیار داشتید. در آن زمان با این پول میتوانستید یک خانه ۶۰ متری در مرکز تهران بخرید. این در حالیاست که در سال ۱۴۰۰، با ده میلیون تومان حتی یک متر خانه هم نمیتوانید در مرکز تهران خریداری کنید!
مزایای سرمایه گذاری
بی شک هر یک از ما انسانها برای خود اهدافی را مشخص کردهایم که معمولا بخش زیادی از آنها نیاز به سرمایهای بیشتر از آنچه که در اختیارمان هست، دارد. از جمله این اهداف میتوان به خرید خانه، زمین، ویلا، وسیله نقلیه، لوازم منزل، تجهیزات کامپیوتری و … اشاره کرد. سرمایه گذاری هدفمند به شما کمک میکند تا با مدیریت صحیح بخش مازاد درآمدهای خود، بتوانید به سرمایه لازم جهت رسیدن به اهدافتان دست پیدا کنید. علاوه بر این، سرمایه گذاری درست نه تنها ارزش دارایی شما در شرایط تورمی را حفظ میکند، بلکه باعث افزایش آن نیز میشود. همچنین، دوران بازنشستگی یکی از بخشهای مهم زندگی هر انسانی است که بایستی از سنین جوانی برای آن برنامه ریزی داشته باشد؛ چرا که در این قسمت از عمر، توان کاری ما تقلیل رفته و به احتمال زیاد نمیتوانیم درآمد مطلوبی را به دست بیاوریم. لذا توصیه میشود که از سنین جوانی، بخشی از درآمد خود را در یک بازار مناسب سرمایه گذاری کنید تا در دوران بازنشستگی و کهنسالی، دغدغه مالی نداشته و بتوانید در کنار عزیزانتان از زندگی لذت ببرید.
- با سرمایه گذاری می توانید به اهداف مالی خود دست پیدا کنید!
- با سرمایه گذاری از تورم در امان میمانید!
- با سرمایه گذاری درست، در دوران بازنشستگی دغدغه مالی نخواهید داشت!
انواع سرمایه گذاری در ایران
به طور کلی بازارهای بورس، زمین و مسکن، خودرو، طلا و ارزهای خارجی پرطرفدارترین روش های سرمایه گذاری در ایران هستند که در ادامه با هر یک بیشتر آشنا میشویم.
انواع سرمایه گذاری در ایران
به طور کلی بازارهای بورس، زمین و مسکن، خودرو، طلا و ارزهای خارجی پرطرفدارترین روش های سرمایه گذاری در ایران هستند که در ادامه با هر یک بیشتر آشنا میشویم.
بورس
سرمایه گذاری در بورس و خرید و فروش سهام شرکتها، یکی از انواع روش های سرمایه گذاری پرطرفدار در کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه جهان است. چرا که این بازار معمولا بازدهی بیشتری در مقایسه با سایر روشهای سرمایهگذاری داشته و همچنین میتواند به رشد اقتصادی کشور کمک شایانی کند. از دیگر مزایای این بازار میتوان به امکان سرمایه گذاری با پول کم، نقدشوندگی مناسب، قابلیت سرمایهگذاری غیر حضوری، امکان مدیریت ریسک و شفافیت اطلاعاتی بالا اشاره کرد. اگر قصد دارید خودتان به صورت مستقیم در بورس سرمایه گذاری کنید، بهتر است ابتدا آموزش بورس را دیده و با مواردی مانند تحلیل تکنیکال، تحلیل بنیادی، تابلوخوانی، اصول روانشناسی معاملات و تکنیکهای مدیریت سرمایه آشنا شوید. البته شما میتوانید بدون یادگیری این مفاهیم نیز از مزایای بازار بورس بهرهمند شوید. برای این کار کافی است واحدهای صندوقهای سرمایهگذاری را خریداری کنید تا یک تیم متخصص و با تجربه، مدیریت دارایی شما را برعهده بگیرند. در بخش انتهایی این مقاله با این دو روش سرمایهگذاری در بورس بیشتر آشنا میشویم.
زمین و مسکن
سرمایه گذاری در زمین و مسکن عمدتا نیاز به سرمایه چند صد میلیونی و یا حتی چند میلیاردی دارد. این یعنی اگر مایل باشید به صورت ماهانه بخشی از درآمد خود را در این بازار سرمایه گذاری کنید، تنها در صورتی میتوانید این کار انجام دهید که درآمد بسیار بالایی داشته باشید. از این رو معمولا اشخاص درآمدهای خود را در بازارهای دیگری نظیر بورس، طلا و … که نیاز به سرمایه اولیه کمتری دارند، سرمایهگذاری میکنند. حال این افراد میتوانند پس از گذشت چند سال سرمایه خود را از این بازارها خارج کرده و در زمین یا مسکن سرمایه گذاری کنند. البته بهتر است توجه داشته باشید که زمین و مسکن قابلیت نقدشوندگی پایینی دارند و بازار شفافی برای خرید و فروش آنها وجود ندارد. به بیان دیگر اگر روزی تصمیم به فروش دارایی خود بگیرید، ممکن است چندین ماه درگیر این فرآیند شوید!
طلا
بر خلاف بازار مسکن، سرمایه گذاری در طلا با مبالغ بسیار کمتری امکانپذیر است. از جمله مواردی که همواره باید مورد توجه سرمایه گذاران قرار گیرد عبارتند از: ریسک اصل یا تقلبی بودن طلا. ریسک و هزینه نگهداری آن در محلی امن. وابستگی به قیمت جهانی طلا و نرخ ارز نیز در این نوع سرمایه گذاری دخیل هستند.
ارز
بازار ارز یکی از انواع روش های سرمایه گذاری پرریسک و پرنوسان است و پارامترهای بسیار زیادی نظیر روابط خارجی، روابط اقتصادی شامل واردات و صادرات، سیاست های دولتی و سیاست های کلی بانک مرکزی بر آن تاثیرگذار است. از طرف دیگر، ممکن است در شرایط خاصی خرید و فروش ارزهای پر استفاده مانند دلار و یورو، با محدودیتهای جدی همراه شود و نگهداری مقدار زیادی از آنها مطابق قانون تخلف به شمار رود.
زمانی که شما به عنوان یک شخص ایرانی در ارزهای خارجی نظیر دلار سرمایه گذاری میکنید، در واقع معادل شخصی هستید که در کشور آمریکا داراییهای خود را در هیچ بازاری سرمایهگذاری نکرده است! از طرفی همانطور که در آمار مربوط به آمریکا مشاهده کردیم، بخش عمدهای از مردم ساکن این کشور پولهای خود را در یک بازار نظیر مسکن، بورس و … سرمایهگذاری میکنند. حال سوال مهمی مطرح میشود، اگر دلار یا سایر ارزهای خارجی روش مناسبی برای سرمایه گذاری است، پس چرا مردم آن کشورها پولهای خود را در بازارهای دیگر سرمایه گذاری میکنند؟ پاسخ ساده است؛ تورم
راهکار چیست؟
در صورتی که تمایل دارید از افزایش قیمت دلار منتفع شوید بهتر است به جای سرمایه گذاری در دلار، سهام شرکتهایی را که حجم صادرات بالایی دارند خریداری کنید یا در صندوق های درآمد ثابت غیرریالی یا دلاری سرمایه گذاری کنید. در این صورت هم از تورم ایران و هم از تورم آمریکا جلوتر هستید!
اگر قیمت دلار در ایران رشد کند، قیمت سهام آن شرکت نیز به احتمال زیاد رشد خواهد کرد. بنابراین از تورم ایران در امان میمانید!
تورم آمریکا باعث میشود که قیمت محصولات صادراتی آن شرکت و همچنین درآمد دلاری آن به مرور زمان افزایش یابد. با رشد درآمد دلاری شرکت، به احتمال زیاد قیمت سهام آن نیز افزایش پیدا خواهد کرد، بنابراین از تورم آمریکا نیز در امانید!
اگر در شرکت مناسبی سرمایهگذاری کرده باشید، مسلما آن شرکت، حجم و تنوع محصولات خود را افزایش خواهد داد. این امر درآمد شرکت را افزایش داده و به طبع میتوان انتظار داشت که قیمت سهام آن نیز رشد کند. بنابراین هم از تورم ایران و هم آمریکا سبقت میگیرید!
خودرو
بر خلاف کشورهای توسعه یافته دنیا، خودرو در ایران به عنوان یک کالای سرمایهای محسوب شود. با این وجود عواملی همچون محدودیت در خرید بهقیمت خودرو از کارخانه، هزینههای نگهداری و تعمیرات، هزینههای بیمه و عوارض، ریسک پیشرفت تکنولوژی، عدم وجود اطمینان نسبت به واردات خودروهای خارجی در آینده و نقدشوندگی کمتر نسبت به طلا و سکه طلا، موجب شده است که افراد زیادی سرمایه گذاری در سایر بازارها را به خرید خودرو ترجیح دهند. اما همچنان افرادی وجود دارند که ترجیح میدهند سرمایه خود را با خرید خودرو محفوظ نگه دارند.
سپرده بانکی
بسیاری از افراد سپرده گذاری در بانک و دریافت سود بانکی را به عنوان یک سرمایهگذاری مناسب میشناسند. اما دادههای تاریخی نشان داده است که طی سالیان گذشته، سود بانکی بسیار کمتر از میزان تورم بوده است. به بیان دیگر سپرده های بانکی در حفظ قدرت خرید و ارزش پول کارآمد نبوده است.
کدام سرمایه گذاری برای من بهتر است؟
از آنجایی که هر فردی شرایط و ویژگیهای شخصیتی مختص به خود را دارد، نمیتوان یک روش سرمایه گذاری خاص را به همه مردم توصیه کرد. به همین دلیل هر شخص باید ابتدا ویژگیهای خود نظیر افق سرمایه گذاری و سطح ریسک پذیری را به خوبی بشناسد. سپس به مقایسه بازارهای مختلف پرداخته و بهترین را شناسایی کند. برای به آگاهی رسیدن نسبت به میزان ریسک پذیری خود، پشنهاد میشود که حتماً فرم سنجش ریسک اسمارت مانی را تکمیل کنید.
به عقیده بسیاری مهمترین معیار برای بررسی انواع روشهای سرمایه گذاری، میزان بازدهی آنها در گذشته است. اما در واقعیت، بازدهی هرکدام از روشهای سرمایه گذاری به اقتضای زمان باید بررسی شود. به طور مثال ممکن است در یک دوره بازار بورس بهترین بازدهی را در گذشته داشته اما پس از آن سقوط کرده و روش دیگری با بازدهی بالاتر مطرح شده باشد. به شما کاربران محترم اسمارت مانی پیشنهاد میشود که قبل از ورود به بازار سرمایه حتما مقاله انواع_سرمایه_گذاری اسمارت مانی را مطالعه فرمایید.